Pielęgnacja skóry atopowej u dzieci

Atopowe zapalenie skóry (AZS), inaczej wyprysk atopowy, to jedna z najczęściej występujących chorób skóry, dotycząca około 10-20% dzieci. Początek choroby z reguły ma miejsce w okresie wczesnego dzieciństwa i ustępuje przed 5 rokiem życia (r.ż.) w około 40-80% przypadków, natomiast przed 15 r.ż. w około 60-90% przypadków. W przebiegu AZS występuje nadmierna suchość skóry z towarzyszącym złuszczaniem, szorstkością i świądem. Dziecięca postać AZS charakteryzuje się występowaniem przeczosów i strupów. Ciągłe drapanie powoduje częste występowanie objawów wtórnego zakażenia (zliszajowacenia). Pogrubienie naskórka jest najczęściej widoczne w fałdach skóry i na czole. U ok. 70% dzieci wypryskowi na skórze rąk towarzyszy hiperkeratoza i pęknięcia opuszków palców.

Do 2. roku życia wskazane jest używanie emolientów pozbawionych alergenów białkowych i haptenów, ponieważ skóra dzieci w tym wieku jest delikatna i cienka.
Uszkodzenie bariery naskórkowej u chorych na AZS dzieci może wpływać na większe wchłanianie preparatów, niż u osób dorosłych, ze względu na większy stosunek wagi do powierzchni skóry. W tym okresie nie zaleca się używania emolientów zawierających białka arachidów, białka owsa koloidalnego czy lanolinę, ze względu na możliwą alergizację. U dzieci powyżej 2. roku życia należy, w celu przywrócenia poprawnej bariery naskórkowej, stosować preparaty zawierające humektany, czyli mocznik, kwas mlekowy, glicerol oraz lipidy (np. kwas linolenowy, parafinę, cholesterol oraz ceramidy).

Dobranie najlepszego preparatu zajmuje w wypadku małych dzieci więcej czasu, niż przy osobach dorosłych. Wynika to z faktu, że to zwykle pacjenci samodzielnie wskazują, na podstawie kilkutygodniowych doświadczeń, jakie produkty przyczyniają się do najszybszej poprawy stanu skóry i ustąpienia objawów choroby. Terapia emolientowa, jako najlepsza metoda zapobiegająca nawrotom choroby, znacząco zmniejsza epizody zaostrzeń w wyprysku atopowym, a co za tym idzie potrzebę stosowania miejscowych preparatów glikokortykosteroidowych (GKS).

U około 20-40% najmłodszych dzieci z wypryskiem atopowym występuje alergia pokarmowa. Dotyczy ona głównie mleka krowiego, jaj, ryb, orzeszków ziemnych, soi i pszenicy. U starszych dzieci przebieg choroby nasilają częściej alergeny powietrznopochodne, takie jak roztocze kurzu domowego, sierść zwierząt, pleśnie i pyłki roślin.

Edukacja rodziców, opiekujących się dziećmi z atopowym zapaleniem skóry, jest istotnym elementem terapii i powinna być połączona ze stałymi wizytami w poradni dermatologicznej. Pozwala to na wypracowanie wspólnego planu działania rodziców i lekarza oraz monitorowanie przebiegu choroby, a także poprawienie skuteczności leczenia.

Z uwagi na wzrost liczby zachorowań, atopowe zapalenie skóry jest wspólnym wyzwaniem dla dermatologów, pediatrów, alergologów oraz lekarzy medycyny rodzinnej. Choroba ta poprzez wpływ na jakość życia pacjentów i ich rodzin niesie za sobą wiele konsekwencji socjalnych i ekonomicznych. Z tego powodu, ważna jest właściwa pielęgnacja i edukacja chorych i ich bliskich, co może znacząco złagodzić przebieg atopowego zapalenia skóry, przyczyniając się do utrzymania dłuższych okresów remisji i rzadziej występujących zaostrzeń.

Popularne

Polecane